Page 7 - İletişimde Eşitlik Rehberi - Kibar Holding
P. 7
MESLEK GRUPLARINDA
EŞİTLİK
Toplumsal cinsiyete dayalı meslek gruplarındaki ayrışma; kadın ve erkeklerin belli meslek kollarına
ayrışmasını ifade eder. Bu ayrışmanın yaratabileceği eşitsizliğin boyutunu kavramak adına mesleki
ayrışmayı yatay ve dikey olarak ikiye ayırabiliriz:
Yatay ayrışmada kadın ve erkeklerin farklı meslek gruplarına dağılmaları incelenir.
Örneğin; erkekler kanun yapıcı, üst düzey yönetici, teknoloji ve mühendislik alanlarındaki meslek
gruplarında yoğunlaşırken; kadınların bankacılık, sigortacılık, büro işlerine yoğunlaşması.
Dikey ayrışmada ise kadın ve erkeklerin çalıştığı bu meslek kollarının; mesleki hiyerarşideki göreceli
konumu, rütbesi, yeterlilikleri ve yetkinlikleri incelenir.
Örneğin; çeşitli sosyal ve ekonomik statülerin gerektirdiği beceri ve kabiliyet seviyelerinin incelenmesi
Bu kapsamda dikey ayrışma emek piyasasında toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliğin direkt bir ölçüsüyken,
yatay ayrışma salt bir biçimde kadın ve erkeğin farklı meslek gruplarına dağılmalarıyla ilgilenmektedir.
Teknolojinin yapısal dönüşümü, kadınların ev işlerine daha az vakit harcamalarını sağlayarak kadın
istihdamına olumlu katkılarda bulunmuştur. Bu yapısal dönüşüm; toplumsal cinsiyet eşitliğinin teşvik
edildiği sosyal ve kurumsal dönüşümlerle desteklenmiş; kadınlar sosyal ve ekonomik anlamda emeklerinin
karşılığını daha adil bir şekilde alabildikleri meslek gruplarında yer edinmişlerdir.
Her ne kadar temel ve öncelikli amaç kadınların iş gücüne katılımlarını ve istihdam oranlarını artırmak gibi
görünse de, bir şekilde istihdama erişebilmiş kadınlar belli meslek gruplarında yoğunlaşmakta ve bu
meslek grupları genellikle düşük ücret, dezavantajlı sosyal statü ve uygun olmayan çalışma koşullarına
sahiptir. Bu nedenle, kadınların istihdamını artırmak kendi başına düşünülmemeli, yaratılan iş imkânlarının
nitelikleri gözetilmelidir.
Toplumsal cinsiyet rolleri; istihdama erişebilmiş erkeklerin de -tıpkı kadınlarda olduğu gibi- belirli meslek
gruplarında yoğunlaşmasına ve bazı iş rollerinde konumlandırılmamasına sebep olmuştur.
ÖRNEK
Erkeklerin bakıcı, hemşire, okul öncesi öğretmenlik veya anaokulu öğretmenliği gibi rollerde konumlandırılmaması.
Kadınların mühendis, boyacı, tamirci veya şoför gibi rollerde konumlandırılmaması